Khi Đen chơi 19 ở kì phổ 3, nhóm Trắng bị vây kín hẳn vào góc trên bên phải, nên Trắng phải chơi 20 để tạo 2 mắt ở đây.
Sau 20, Đen và Trắng lần lượt củng cố lãnh thổ của mình cho tới nước 29.

Kì phổ 4	Kì phổ 5	Kì phổ 6

Không còn nước đả nhập nào nữa nên việc thu quan (kết thúc ván cờ, yose) bắt đầu. Vào lúc này, mỗi đối thủ sẽ cố gắng mở rộng đất của mình và giảm đất của đối thủ. Trắng 30 và 32 trong kì phổ 4 giảm đất góc của Đen phía trên trái. Tương tự vói Trắng 34 và 39 ở góc dưới phải. Sau khi Đen phòng thủ nước đánh bắt của Trắng với 46 và 47, không còn điểm nào để chiếm nữa, nên ván cờ kết thúc. 

Điểm trung gian

Hãy để ý những điểm ‘a’ ở trong kì phổ 4. Đó là những điểm trung gian. Bên nào chiếm được những điểm này cũng không quan trọng vì đó không phải lãnh thổ và không ảnh hưởng tới việc tính điểm. Tuy nhiên, theo tục lệ thì mỗi bên sẽ lần lượt lấp đầy những điểm này. Những nước từ 48 đến 50 trong hình 5 thể hiện điều đó.

Khi đếm đất tính điểm, nhớ rằng Đen đã bắt được 1 quân trắng ở 8 trong kì phổ 2. Quân này sẽ bị đặt vào phần đất của Trắng (quân tam giác trong kì phổ 6).

Đen 17 điểm, Trắng 14 điểm. Kết quả cuối cùng:. Đen thắng 3 điểm.

Bạn có thể băn khoăn về việc ván cờ đã thật sự kết thúc chưa ở kì phổ 5. Ví dụ, nhóm trắng ở trên có thật sự sống không? Nếu Đen tấn công thì sao?

Kì phổ 7	Kì phổ 8

Nếu Đen chơi 51 như trong kì phổ 7, Trắng sẽ trả lời với 52. Trắng đã có 1 mắt thật ở ‘c’ và 1 không gian mắt 3 điểm ở dưới. Đen không thể làm gì nữa ở đây (Đen ‘a’ hoặc ‘b’ đều có thể được bỏ qua và đen ‘c’ là tự sát). Vì thế quân đen 51 bị bắt.

Quân chết không cần bắt

Hãy cùng tính điểm với hình 7. Quân 51 đã bị bắt: nó không thể tạo 2 mắt ở đây. Cuối ván cờ, những quân mà cả 2 bên cùng đồng ý không thể tạo được 2 mắt thật sẽ bị nhấc ra khỏi bàn cờ như là tù binh. Nghĩa là quân đen 51 sẽ bị đưa vào phần tù binh của Trắng để sau này đặt lại vào lãnh thổ của Đen. Việc đặt tù binh của Đen và Trắng được mô tả trong kì phổ 8.

Đen 16 điểm, Trắng 13 điểm. Kết quả cuối cùng: Đen thắng 3 điểm.

Mặc dù điểm lãnh thổ của mỗi bên thay đổi so với kì phổ 6, kết quả cuối cùng không bị thay đổi.

Có thể Trắng đáp trả đen 51 trong kì phổ 7 với 52 trong kì phổ 9. Đen sẽ chơi 53 và nhóm của Trắng sẽ không thể tạo được 2 mắt. Nhóm trắng lúc này đã chết và Đen không cần phải chơi thêm nước nào ở đây. Khi cả 2 bên cùng thống nhất ván cờ đã kết thúc, Đen sẽ nhặt những quân này ra và đặt vào khu tù binh của mình để lúc tính điểm đặt lại vào phần lãnh thổ của Trắng.

Kì phổ 9	Kì phổ 10	Kì phổ 11

Mặc dù bạn không cần phải chơi những nước này, bạn có thể chứng minh cho đối thủ của mình thấy rằng nhóm đó đã bị bắt bằng cách chơi 1 trong kì phổ 10. Nếu Trắng bắt quân với 2, Đen sẽ chơi ở giữa của không gian mắt 3 điểm với 3 trong kì phổ 11. Sau đó, Trắng sẽ không thể chơi ở ‘a’ hoặc ‘b’ vì Đen sẽ chơi ở điểm còn lại để ăn cả nhóm Trắng. 

Những tình huống mà bạn cần phải xem xét xem một nhóm quân sống hay chết xuất hiện rất nhiều trong những ván cờ, và tìm ra nước để tạo sống cho một nhóm quân cực kỳ quan trọng. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể nhìn ra điểm yếu của các nhóm quân của đối thủ để tấn công hay bắt chúng. Trong các phần tiếp theo chúng tôi sẽ trình bày về những kĩ thuật rất quan trọng này.

Người dịch: Takaji @ Thư Viện Cờ Vây (http://www.thuviencovay.com)